Sterfdag Anda Kerkhoven

Anda Kerkhoven werd in 1919 geboren in het Franse Saint-Cloud, in een welgesteld plantersgezin met een Nederlandse vader en een Indische moeder. Ze groeide op in West-Java en deels in Nederland. Haar liefde voor de natuur was groot, en ze had een uitgesproken afkeer van de jacht. Ze volgde haar middelbareschoolopleiding aan het Christelijk Lyceum in Bandung en begon daarna aan een studie medicijnen aan de Hogeschool in Batavia.

Omdat ze tegen dierproeven was, vroeg ze vrijstelling voor vivisectiepractica, maar dit werd haar geweigerd. In Groningen kreeg ze wél dispensatie, waarna ze daar in 1938 opnieuw begon met haar studie geneeskunde. Ze sloot zich aan bij de Groningse afdeling van de Sociaal-Democratische Studentenclub en werd lid van studentenvereniging Magna Pete. Daarnaast schilderde ze en poseerde ze voor het Groningse kunstenaarscollectief De Ploeg.

Anda Kerkhoven zag al vroeg het gevaar van nazi-Duitsland en werd in 1942 koerierster voor de geweldloze verzetsgroep met de schuilnaam “De Groot”. Deze groep wist tijdens de oorlogsjaren duizenden Joodse onderduikers in het noorden van Nederland te helpen met bonkaarten, valse papieren, persoonsbewijzen, geld en andere steun.

Op 27 december 1944 werd Anda in haar kamer aan de Ranitzstraat gearresteerd door de Sicherheitsdienst en overgebracht naar het Huis van Bewaring. In het Scholtenhuis op de Grote Markt werd ze gemarteld en vernederd, maar ze gaf geen informatie prijs.

Op 19 maart 1945, ongeveer twintig dagen voor de bevrijding van Groningen, werd Anda Kerkhoven door de Nederlandse handlanger van de Sicherheitsdienst, Meindert Vonk, doodgeschoten aan de Oosterbroekseweg (Quintusbos). Iets verderop, in Vosbergen, werd diezelfde dag verzetsman Gerrit Boekhoven geëxecuteerd. Zijn vriendin, Diny Aikema, werd op 24 maart op dezelfde plek in het Quintusbos vermoord.

Op deze locatie aan de Oosterbroekseweg werden in totaal 20 à 30 Nederlanders geëxecuteerd. Anda Kerkhoven werd op de plaats van de executie begraven. Op 22 juni 1945 werden haar stoffelijke resten herbegraven op de Noorderbegraafplaats in Groningen. In 1967 kreeg ze haar laatste rustplaats op de erebegraafplaats in Loenen.

Op de plek waar ze werd doodgeschoten, werd in 2003 een gedenksteen onthuld. In 2020 werd deze uitgebreid met stenen ter nagedachtenis aan Gerrit Boekhoven en Diny Aikema, als onderdeel van het “Monument Groep De Groot“.

Meer

glimmen.net: sinds 2006 dagelijks nieuws over en voor het Groningse dorp Glimmen.