Gisteren en vandaag melde het Dagblad van het Noorden en OOG TV dat Defensie, bij drukte of sluiting van vliegbasis Leeuwarden, vaker gebruik wil maken van vliegveld Eelde – ditmaal ook met F-35’s. Volgens Defensie zou dit kunnen op basis van het huidige luchthavenbesluit.
In de geldende vergunning van GAE (de zogenaamde Omzettingsregeling) staat “Op de luchthaven is incidenteel gebruik door militaire les- en transportvliegtuigen alsmede militaire helikopters tot een maximum van 400 bewegingen per gebruiksjaar toegestaan.” In het Ontwerp Luchthavenbesluit Eelde, waarover pas eind 2025? besluiten worden verwacht is het zelfde opgenomen Dat betekent dus dat er wel militaire les- en transportvliegtuigen en helikopters mogen landen maar géén F35’s.
Het lijkt erop dat er opnieuw een proefballonnetje wordt opgelaten. Want:
- Er komt nu al regelmatig (buitenlands) militair vliegverkeer naar Eelde.
- 400 bewegingen betekent maximaal 200 vluchten (start en landing tellen afzonderlijk).
- Een definitief luchthavenbesluit is er nog steeds lang niet en dat zou wel eens vele jaren kunnen duren omdat GAE de onderbouwing op veel punten niet op orde heeft. Er volgen nog jarenlange procedures van bezwaar en beroep bij de Rad van State, reparaties van de gebreken in het huidige ontwerp luchthavenbesluit en opnieuw beroep. We weten niet of defensie zal proberen de vergunning voor de F-35 alsnog in de lopende procedure onder te brengen. Mocht dat zo zijn dan moet de procedure helemaal opnieuw beginnen omdat in het ter visie gelegde ontwerp gebruik van Eelde voor de F-35 is uitgesloten. En wat staat er in het ontwerpbesluit?
In het Ontwerp Luchthavenbesluit Eelde is het volgende te lezen:
“Ook na inwerkingtreding van het luchthavenbesluit is de wens dat militair medegebruik op de luchthaven Eelde is toegestaan. Op basis van een opgave van het Commando Luchtstrijdkrachten vindt overleg plaats tussen het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, het Ministerie van Defensie en de initiatiefnemer. In een ministeriële regeling zal het militair medegebruik worden bepaald. Dit zal een soortgelijke regeling zijn als de Regeling militair luchthavenluchtverkeer luchthaven Lelystad, of via een uitbreiding van de hiervoor genoemde regeling worden geregeld.
Maar deze tekst is van voor de ter visie legging van het ontwerp luchthavenbesluit. Over de F-35 is onlangs besloten dat die op luchthaven Lelystad worden gestationeerd. Maar de definitieve besluitvorming vindt pas eind dit jaar plaats. Mogelijk later als er een nieuw kabinet is geformeerd. Bovendien is een ‘wens’ van defensie geen juridische mogelijkheid. Kortom: er is nog niets definitief besloten over hoe militair gebruik van Eelde in de toekomst wordt geregeld.
En dan het bekende argument…
Het argument “Gezien de toegenomen dreiging vanuit Rusland” wordt steeds vaker aangehaald. Maar dat mag geen vrijbrief zijn om aan alle wensen van Defensie tegemoet te komen. Want:
- Er is geen oorlog. Als die er wél komt, worden burgerluchthavens vermoedelijk sowieso militair overgenomen.
- Gebruik militaire vliegvelden voor militaire doeleinden.
- Eelde heeft al meer dan genoeg overlast van commercieel en lesverkeer.
- Parkeer en oefen dáár waar de dreiging vandaan komt.
